مسیر متفاوت تحولات بحرین و لیبی

بریجت کندل

خبرنگار بی بی سی در امور دیپلماتیک

در بحرین ارتش مجبور به عقب نشینی شد

تا چند روز پیش چنین تصور می شد که موج نا آرامی در چند کشور خلیج فارس و شمال آفریقا که ملهم از تحولات مصر و تونس است از الگویی مشابه در تمامی این کشورها پیروی کند .

یعنی بعد از قیام عظیم مردمی، حاکمانی که لرزه براندامشان افتاده نیروهای تحت فرمان خود را برای سرکوب آنها وارد عمل کند.

اما بحرین و لیبی نمونه روشنی است از دو مسیر کاملا متفاوتی که این موج در پیش گرفته است.

در بحرین نیروهای امنیتی عقب نشینی کردند. مردم به قدرت خود مطمئن‌تر شدند و راه مذاکره مخالفان با دستگاه رهبری این کشور هموار شد.

واکنش رهبران بحرین نه تنها به این دلیل است که از بحرین تصویر یک کشور نسبتا لیبرال در خاورمیانه ترسیم کرده اند بلکه مهم تر از آن، به دلیل فشاری است که از خارج بر آنها وارد آمده است .

اکنون معلوم شده است که باراک اباما رئیس جمهوری آمریکا و ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا تلفنی با پادشاه بحرین صحبت کرده و از او خواستار یافتن یک راه حل صلح آمیزبرای بحران کنونی کشورش شده اند.

اما در لیبی تحولات به گونه ای کاملا متقاوت پیش می رود.

مقامات لیبی از درز هرگونه اطلاعات به خارج از کشور جلوگیری کرده اند و نیروهای سرهنگ قذافی به سرکوب بی رحمانه مردم می پردازند که به خون ریزیهای زیادی در شهر بنغازی منجر شده است.

حمله نیروهای امنیتی به تظاهرکنندگان در لیبی تعداد زیادی کشته و مجروح داده است

بعد از چهل سال استبدادی که در لیبی حکمفرما بود نه حضور بی شمار تظاهرکنندگان و مقاومت آنها قابل پیش بینی بود و نه واکنش بی رحمانه نیروهای امنیتی که به خونین ترین سرکوب مردم معترض در موج ناآرامی های چند هفته گذشته پرداخته اند.

ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا وقایع لیبی را فجیع و غیرقابل قبول خوانده است و از کشورهای غربی و جهان عرب خواسته است که اقدامات دولت لیبی را محکوم کنند.

اما مشکل بتوان تصور کرد که فشار از خارج تاثیری مشابه بر رهبر لیبی داشته باشد.

سرهنگ قذافی سالهاست که در راس رژیمی مستبد بر لیبی حکومت کرده است که حاضر به تحمل کوچکترین انتقادی نیست .

در بحرین خواسته مردم عمدتا برکناری دولت است؛ حال آنکه در لیبی مردم خواهان سرنگونی رژیم معمر قذافی هستند. خواسته ای که به احتمال زیاد قذافی حاضر به قبول آن نخواهد بود و با شدت هرچه تمام به سرکوب مردم ادامه خواهد داد.