سیدمحمد خاتمی: شاید جلوی بحران را بتوان گرفت.

سید محمد خاتمی : شاید جلوی بحران را بتوان گرفت
برداشت ما این است که دین در عرصه حیات اجتماعی هم نظر دارد و هم دخالت/ اینکه بگوییم غربی‌ها توطئه کرده‌اند و دموکراسی را در مقابل دین آوردند مغرضانه است/تریبون‌های رسمی استراتژی دروغ" را در پیش گرفته‌اند

.

ایلنا: سید محمد خاتمی با اشاره به مبانی جمهوری اسلامی و جریان اصلاحات، تاکید کرد: خواهان براندازی نظام نیستیم و خواست ما حفظ نظام است. به گزارش ایلنا، رئیس‌دولت اصلاحات در دیدار با گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران بر تلاش برای خروج از فضای فعلی تاکید کرد و اظهار داشت: مدت‌هاست تفکر غلطی به دنبال قطب بندی جامعه است، تفکری که یک طرف را یکسره خوب و طرف دیگر را برانداز جلوه می‌دهد. وی با بیان اینکه متاسفیم که شاهد غلبه این ادبیات و زدن انواع تهمت‌ها در فضای تبلیغاتی رسمی جامعه هستیم، افزود: وقتی فضا بسته شد و دلسوزان یا نمی‌توانند صحبت کنند و یا صدایشان به جایی نمی‌رسد، جامعه به سمت رسانه‌ شایعه و رسانه‌های بیگانه گرایش پیدا می‌کنند و در نتیجه شاهد نوعی آشفتگی و هرج و مرج خواهیم بود. خاتمی با خاطرنشان ساختن اینکه یکی از دغدغه‌های من این بوده و هست که اصلاحاتی که بیان شد چارچوب‌های فکری و عملیاتی آن چیست؟چه استراتژی و راهبردی برای امور دارد؟ و چگونه به مسائل نگاه می‌کند؟ گفت: بدلیل اینکه در اصلاحات پراکندگی وجود داشت و به قول معروف "هر کسی از ظن خود شد یار من"، تلاش بنده نظم و ترتیب دادن و تعیین چارچوب مشخصی برای اصلاحات بود. با همین هدف هم جلسات مشخصی با دوستان صاحب‌نظر داشتم و جمع‌بندی کار به عنوان اصول موضوعه اصلاحات با نام "دیروز، امروزو فردای ایران در آینه اصلاحات "چاپ شد. به علاوه مطالبی که در چهار جلسه بیان کردیم به نظر من مطالعه آن جزوه و آن مطالب به خصوص برای جوانان مفید است. رئیس جمهور سابق کشورمان سپس درباره وضعیت فعلی کشور، اظهار داشت: ما در ایران زندگی می‌کنیم، ایران را دوست داریم وایران برایمان ارزشمند است. در ایران حادثه‌ای به نام انقلاب رخ داده که به نظرم از حوادث و وقایع مهم تاریخ بشری است. اما متاسفانه رفتارها، روش‌ها و کارهای اشتباهی که به نام نظام صورت می‌گیرد ممکن است این ذهنیت را برای دوستان جوان ما ایجاد کند که اصل انقلاب برای چه بود؟ وی ادامه داد: بر اثر این اشتباهات و رفتارها، برخی که سوءنیت هم ندارند و دین‌دارهم هستند، می‌گویند دین نمی‌تواند و نباید در عرصه حیات اجتماعی بیاید و رفتارهای اجتماعی را تعیین کند. خاتمی با بیان اینکه باید اندیشه را نقد کرد، نه اینکه به راحتی هر تهمتی را به هر فردی زد، اظهار داشت:برداشت ما این است که دین در عرصه حیات اجتماعی هم نظر دارد و هم دخالت. رئیس موسسه بین‌المللی گفتگوی فرهنگ‌ها و تمدنها، دموکراسی و آزادی را از دستاوردهای بسیار بزرگ بشر خواند و گفت: اینکه بگوییم غربی‌ها توطئه کرده‌اند و دموکراسی را در مقابل دین آوردند و الان هم هر کس صحبت از دموکراسی می کند غرب‌زده است و حرف سازمان‌های جاسوسی را می‌زند، ساده اندیشانه و مغرضانه‌ترین حرفی است که می‌توان در دنیا زد! وی یادآور شد: بشر پس از پرداخت هزینه‌های گزاف و جنگ‌ها و ویران‌ها و دربه‌دری‌ها، به این جمع‌بندی رسیده است که انسانها صاحب حق هستند و باید آزاد باشند و حکومت‌ها هم باید از متن جامعه برخیزند. رئیس دولت اصلاحات با تاکید بر اینکه حکومت‌ها موجودات فراقانونی و دارای اختیارات تام نیستند، بلکه تابع مردم هستند، توسط مردم روی کار می‌آیند و مردم کنارشان می‌گذارند، تصریح کرد: در انقلاب اسلامی آنچه بسیار مهم بود این بود که دین و مردم‌سالاری نه تنها می‌توانند سازگار با هم باشند، بلکه دین می‌تواند پشتوانه استوار مردم سالاری باشد. وی با بیان اینکه آزادی و دین وقتی در مقابل هم قرار بگیرند هر دو زیان می‌بینند، اظهار داشت: این دو اگر با هم باشند، هم آزادی تلطیف می‌شود و هم دین از تصلب نجات پیدا می‌کند. آزادی از دین سئوال می‌کند و دین باید جوابگو باشد و در نتیجه تفکر دینی؛ مثل هر تفکر دیگری که در فضای آزاد باشد خود را لحظه به لحظه تقویت و اصلاح می‌کند. رئیس بنیاد باران با طرح این سوال که دین چیست؟ افزود: دین حقیقتی دارد که قدسی و مطلق است، ولی تصوری که ما انسانها از دین داریم متعلق به ما است، باید دین را بفهمیم؛اگر این فهم مقدس شد مشکل پیش می‌آید چرا که یک امر بستری نسبی را مطلق و مقدس کرده‌اید، تلاش فکری و نظری شیعه دین‌دار باید نزدیکی لحظه به لحظه به آن حقیقت قدسی باشد. وی تاکید کرد: وقتی می‌گوییم آزادی اندیشه، یعنی برداشتی که شما از دین دارید قابل بحث است و در نتیجه در اثر بحث‌های منطقی دائما فکر دینی، پویایی خودش را پیدا می‌کند. رئیس‌جمهور سابق کشورمان مسئله مهم دیگر را این دانست که اگر واقعا معتقد به حضور دین در عرصه زندگی هستیم، این دین می‌بایست جوابگوی نیازهای انسان باشد و در طول زمان نیازها و سئوال‌های انسان متفاوت می‌شود و تصریح کرد: دین نباید فقط بتواند به سئوال‌ها و نیازهای انسان‌ها در قرون گذشته جواب بگوید، انسان امروز با انسان دیروز فرق می‌کند و چه بسا پاسخ ها با نیازها و پرسش های امروز تناسب نداشته باشد. وی یادآور شد: مساله‌ زمان و مکان به عنوان دو عنصر تعیین کننده در اجتهاد که امام فرمودند، بسیار بنیادی و مهم است که مثل بسیاری از اندیشه‌های امام بعد از ایشان مورد غفلت قرار گرفت و در این زمینه‌ها بحث نشد و بیشتر به همان ظواهر و تعصباتی که وجود داشت و مرزبندی‌های عوامانه‌ای که در جامعه وجود دارد پرداخته شد. خاتمی تاکید کرد: معتقدم امروز در شرق و غرب عالم انسان به بلوغی رسیده است که دیگر امکان ندارد حکومت‌های استبدادی را که فقط از بالا دیکته کنند و از پایین اطاعت بشود بپذیرد. به گفته خاتمی این دستاورد بسیار بزرگی است که انسان فهمیده است حق دارد و به همین دلیل است که می گوئیم اصل طلایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل 56 است. وی در تبیین "جمهوری اسلامی" گفت: این نوع نظام یعنی حق با مردم است، مردم حکومت را سر کار می‌آورند، مردم باید آزادی داشته باشند و حکومت کنند، ارکان حکومت باید مستقیم و غیر مستقیم متکی به اراده مردم باشد و مردم حق بازخواست دارند. رئیس‌جمهور سابق کشورمان ادامه داد: امام علی(ع) می‌فرماید، وظیفه شماست که انتقاد کنید، این خیلی مساله مهمی است؛ می‌فرماید حق والی بر مردم این است که مردم در پنهان چنین او را نصیحت کنند.اگر جهان امروز به این اصل مهم رسیده است که آزادی اندیشه و انتقاد حق شهروندان است، امام علی آن را حق والی می‌داند و وظیفه مردم؛ یعنی مردم نه تنها می‌توانند امور را نقد کنند بلکه موظف به نقد آن هستند و این نقد هم نباید هیچگونه هزینه‌ای برای مردم داشته باشد. خاتمی خطاب به جوانان گفت: نسل امروز بداند، می‌توان دین‌دار بود وحکومت سازگار با دین داشت، درعین حال انسان حرمت، آزادی، پیشرفت و علم داشته باشد و اتفاقا این حکومت می‌تواند بسیاری از نقص‌های دنیای امروز را نداشته باشد. رئیس بنیاد باران با بیان اینکه رعایت معیار اسلامی در حکومت، اخلاقی بودن و عدالت آن است، اظهار داشت:اگر فضا بازتر باشد راجع به همه مسائل می‌توان مطالب تازه‌تری را مطرح کرد. خاتمی در بخش دیگری از سخنانش، به انتقاد شدید از رواج دروغ و تهمت در کشور پرداخت و گفت: امروز شاهد هستیم که رسما عده‌ای که تریبون‌های رسمی هم در دست آنهاست "استراتژی دروغ" را در پیش گرفته‌اند و هر نسبتی را به یاران امام و دلسوزان این نظام و انقلاب می‌دهند، آیا این‌ها معیارهای اسلامی است؟ رئیس‌جمهور سابق کشورمان با بیان اینکه همه ما از اسلام و نظام دفاع می‌کنیم، افزود: اگر گفته شود نظام همین روش‌های نادرست است و جز این نیست و هر کس فکر روشن دارد با انواع اتهامات کنار زده شود، نتیجه‌اش این می‌شود که نسل جوان و دیگران می‌گویند اگر نظام این است ما نمی‌خواهیم! وی تصریح کرد:اصلاح‌طلبان نظام، انقلاب، راه امام(ره) و قانون اساسی را قبول دارند و قانون اساسی مبنای عمل آنهاست و معتقدند همه اصول آن باید و به درسی اجرا شود. به گفته خاتمی، اصلاحات به دنبال تحقق اهداف اصیل انقلاب است که درخواست های تاریخی ملت متبلور بود و معتقد است اگر اشکالاتی هم در این مسیر وجود دارد، در درون همین نظام اصلاح شود. رئیس‌ دولت اصلاحات تصریح کرد:الان هم معتقدم برای گذر از این دوران هیچ راهی جز اصلاحات با آن قرائتی که بیان شده است وجود ندارد. وی افزود: موقعیت کشور بعد از انتخابات بد است و ملت هزینه بسیار بالایی در این ایام پرداخته است، عواقب مدیریت موجود در جامعه مطلوب نیست. رئیس بنیاد باران تاکید کرد: اگر همه دست به دست هم دهیم، دولت به قانون تن دهد و مجلس قوی عمل کند، شاید جلوی بحران را بتوان گرفت. سیدمحمد خاتمی با بیان اینکه ما خواهان براندازی نظام نیستیم و خواست ما حفظ نظام است، توصیه کرد: باید کشور از فضایفعلی خارج شود، باید به سمت آرامش رفت، به خواست‌ها و مطالبات مردم پشت نشود و همچنین آزادی زندانیان و آزادی فضا و انتخابات تامین گردد که در صورت تحقق این موارد کشور از این فضا خارج خواهد شد.